Wywodzimy się wprost z "dzikiego" zastępu Wybranieccy który powstał w maju 1929 roku, założony i prowadzony przez druha Mariana Ryszkę. Latem 1929 Wybranieccy przyłączyli się do, wówczas także "dzikiej", XIII Krakowskiej Drużyny Harcerzy ("Czarna 13 Krakowska", "CTK"), co m.in. pozwoliło na ponowną "legalizację" CTK, jesienią 1929. Wiosną 1930 zastęp rozrósł się w tzw. "Gromadę Wybranieckich" CTK. W 1931 roku Wybranieccy postanowili wyodrębnić się z XIII KDH, by ostatecznie w maju 1933 przekształcić się w XIX KDH, działająca razem ze swoją gromadą zuchową "Skrzydlaci". 

Za symboliczną datę powstania Krakowskiej 19 Lotniczej uznaje sie dzień 15 maja 1931 roku. XIX przyjęła jako kolor chust ówczesne [żółte] barwy polskiego lotnictwa wojskowego. A po 1932 roku za swoich bohaterów przyjmuje F.Żwirkę i S.Wigurę.

Druh Marian Ryszka prowadził drużynę [z przerwami] najprawdopodobniej do 1937 r.  Wśród pozostałych drużynowych XIX KDH, najbardziej rozpoznawalnym był Franciszek Baraniuk (późniejszy organizator Grup Szturmowych krakowskich Szarych Szeregów). Przy XIX KDH działała [od 1933] gromada zuchowa "Skrzydlaci".

W czasie II wojny światowej harcerze XIX aktywnie uczestniczyli w ruchu oporu a także walczyli w szeregach Wojska Polskiego.

W 1945 r. 19 KDH została reaktywowana (drużynowi w latach 1945-1949: Tadeusz Heimarath, Wojciech Sudół, Janusz Weiss, Kazimierz Gołdas).

W końcu 1949 r. z powodu chęci "przejęcia" ZHP przez władze komunistyczne, uniemożliwiona zostaje działalność drużyny.

Z początkiem 1957 r., na fali odradzającego się harcerstwa, 19 Krakowska Drużyna Harcerzy im. Żwirki i Wigury zostaje reaktywowana przez Marka Kudasiewicza.

W 1959 r. drużyna ta rozrasta się w szczep, składający się z drużyn - dywizjonów: "Gwiaździsty Szlak" i "Słoneczne Drogi", rok później połączonych w jedną 19 KDHL. W 1962 r. drużyna otrzymuje Husarskie Skrzydła, a w 1963 r. ponowne przekształcona zostaje w szczep (dywizjony: "Gwiaździsty Szlak", "Słoneczne Drogi", "Srebrzyste Ptaki").

W lutym 1968 r. męskie dotychczas dywizjony rozrastają się w koedukacyjne szczepy ("Gwiaździsty Szlak"(I), "Słoneczne Drogi", "Srebrzyste Ptaki"(I)), wchodzące w skład Ośrodka Lotniczego. Z czasem ośrodek rozwiązano, a koordynacją niektórych działań szczepów lotniczych zajmowała się Komandoria.

Wbrew negatywnym zmianom zachodzącym w ZHP, w latach 60 i 70-tych, środowisko XIX pozostało wierne ideałom i regułom harcerskim. Nasi instruktorzy współtworzyli Krąg Czarnego Dębu, współinicjowali powstanie KIHAM, nadawali ton komendzie Zlotu 70-lecia Harcerstwa Polskiego.

W 1982 r. zamarła działalność szczepu "Gwiaździsty Szlak"(I) na osiedlu Azory (gromada zuchowa działała do późnej jesieni 1983). Decyzją Komandorii reaktywowano "Gwiaździsty Szlak"(II) jesienią 1985 r., ale już na osiedlu Prądnik Biały Wschód.

W oparciu o środowisko XIX, w 1984 r. powstał Harcerski Klub Balonowy, w 1985 r. powstał Harcerski Klub Lotniowy, a w 1986 r. powstał Harcerski Klub Modelarstwa Lotniczego i Kosmicznego.

W 1989 roku szczepy "Gwiaździsty Szlak"(II) i "Srebrzyste Ptaki" przeszły do tzw. ZHP-1918. Od 1992 r. po połączeniu ZHP-1918 z ZHR, funkcjonowały w ramach Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. W Związku Harcerstwa Polskiego pozostał szczep "Słoneczne Drogi".

W 1993 r. zamarła działalność drużyn męskich szczepu "Srebrzyste Ptaki"(I), oraz szczepu (jako takiego), ale drużyny żeńskie jeszcze działały jakiś czas, samodzielnie. Rok później reaktywowano działalność tego środowiska powołując nawiązujacą do tradycji "Srebrzystych Ptaków", męską 19 KLDH "Zdobywcy Gwiazd".

W 1998 r. "Gwiaździsty Szlak"(II) rozdzielił się na męski Szczep 19 Krakowskich Drużyn Lotniczych i żeńską 19 KLDH "Kwiaty Nieba". Niedługo potem, harcerki wspólnie z 19 KLDH "Zdobywcy Gwiazd" reaktywowały szczep "Srebrzyste Ptaki"(II).

W listopadzie 2005 roku, na bazie szczepu "Słoneczne Drogi", powstało Gniazdo 19 KDL - pierwotnie jako jednostka skupiająca męski (wówczas) szczep "Słoneczne Drogi" [19 KLGZ, 19 KLDH], reaktywowaną (po 3-letniej przerwie) żeńską 19 KLDH, dwa kręgi [XIX KIiS, KKPW] oraz harcerskie kluby lotnicze (32PH, HKMLiK oraz HKB [z sekcją paralotniową]).

W kwietniu 2014 r. męski Szczep 19 Krakowskich Drużyn Lotniczych [ZHR] ponownie połączył się z żeńską 19 KLDH "Kwiaty Nieba" [w związku z zanikiem działalności męskiej drużyny szczepu "Srebrzyste Ptaki"(II)].

Aktualnie działają:

- w ZHR - Szczep 19 Krakowskich Drużyn Lotniczych

- w ZHP - Szczep 19 Krakowskich Lotniczych Drużyn Harcerskich "Słoneczne Drogi"

Więcej informacji z dziejów XIX znajduje się w internetowej Monografii Krakowskiej 19 Lotniczej