Harcerski Klub Balonowy - Scout Balloon Club - Artykuły: Podręcznik obserwatora balonowego

Września 28 2023 16:55:30

Nawigacja

Logowanie

Nie możesz się zalogować?
Poproś o nowe hasło

Podręcznik obserwatora balonowego

KOMISJA BALONOWA AEROKLUBU POLSKIEGO

PODRĘCZNIK OBSERWATORA
Wydanie II IV 2000
Podręcznik ten został opracowany w oparciu o: Podręcznik Obserwatora (wydanie I, 1994 autor Jerzy Góźdź) Uniform Observer Handbook (3rd Edition FAI/CIA) AX Model Event Rules (Version 1/2000, April 2000)
Przedruk i wykorzystanie dla dobra sportu balonowego zalecane.
Wszelkie zapytania, wątpliwości itp. proszę kierować do autora niniejszego podręcznika na adres: Daniel Nowosielski ul. Lechicka 1A m 35, 02-156 Warszawa, tel. 0-22 8684463, 0-605 366994, e-mail: daniel_n@poczta.onet.pl

ROLA OBSERWATORA

Głównym celem zawodów balonowych jest wyłonienie zwycięzcy i umacnianie przyjaźni pomiędzy pilotami. Obserwator podlega Szefowi Obserwatorów. Pracuje dla Dyrektora Zawodów i pomaga mu osiągnąć wyżej wymienione cele. Niski poziom kwalifikacji i umiejętności obserwatora może spowodować, że osiągnięte wyniki podczas zawodów są nierzetelne i niewiarygodne co może spowodować pomniejszenie rangi zawodów oraz powstanie konfliktów pomiędzy zawodnikami. Rolę obserwatora dokładnie określa regulamin zawodów w pkt. 6.1-6.7

6.1 OBSERWATORZY
Obserwator jest członkiem personelu Mistrzostw. Do jego zadań należy bezstronne, obiektywne rejestrowanie szczegółów pozycji, czasów, odległości itd. osiąganych przez zawodników w trakcie lotu. Ma on także obowiązek składania meldunków o jakimkolwiek oczywistym naruszeniu przepisów lub prawa lotniczego a także o każdym nierozważnym zachowaniu się zawodników w stosunku do ludności miejscowej lub publiczności. dotyczy to także członków załóg.

6.2 PRZYDZIAŁ OBSERWATORÓW
Na odprawie przed rozpoczęciem konkurencji do każdego zawodnika zostanie przydzielony obserwator. Obserwator nie będzie przydzielony więcej niż raz do tego samego pilota w czasie trwania zawodów.

6.3 UDZIELANIE POMOCY
6.3.1 Obserwator nie może udzielać porady zawodnikowi w żadnej z faz rozgrywania konkurencji. Nie powinien zawodnikowi wyjaśniać lub interpretować przepisów.
6.3.2 Nie może on trzymać lub rzucać markera i pilotować balon w trakcie rozgrywania konkurencji.
6.3.3 Obserwator – jeśli chce i zostanie poproszony przez zawodnika, może uczestniczyć w obsłudze naziemnej i napełnianiu balonu oraz w trakcie lotu może pomagać pod kierownictwem pilota w lądowaniu balonu.

6.4 POŚWIADCZENIE PRZEZ OBSERWATORA Jeżeli obserwator zostanie poproszony przez zawodnika, by poświadczył jakikolwiek fakt lub informacje w trakcie trwania konkurencji, powinien to zrobić.

6.5 PRZEWOŻENIE OBSERWATORA
6.5.1 Jeżeli obserwator nie leci balonem, powinien mieć zapewnione miejsce przy oknie w samochodzie jadącym za balonem a załoga musi czynić wszystko co w jej mocy, aby zapewnić kontakt wzrokowy z balonem aż do momentu zrzucenia ostatniego markera. Obserwator nie może prowadzić samochodu. Może on pomagać w odczytywaniu mapy, jeżeli zostanie o to poproszony przez załogę – na jej odpowiedzialność.
6.5.2 Dowiezienie obserwatora na miejsce startu, odwiezienie go z powrotem do Centrum Zawodów po zakończeniu pomiarów rezultatów i spakowaniu balonu, jest obowiązkiem pilota i jego załogi.

6.6 FOTOGRAFOWANIE Obserwatorowi nie wolno zabierać aparatu fotograficznego na pokład balonu lub zajmować się fotografowaniem podczas lotu, za wyjątkiem przypadku, gdy uzyska na to zgodę zawodnika lub gdy jest to konieczne ze względu na wykonywane przez niego obowiązki.

6.7 RAPORT OBSERWATORA
Zawodnik musi przeczytać i podpisać wypełniony raport obserwatora po zakończeniu lotu. Jeżeli zawodnik nie zgadza się z jakąkolwiek informacją zawartą w raporcie powinien on to zanotować w czasie podpisywania. Częścią obowiązków obserwatora jest notowanie zaistniałych faktów bez ich interpretacji gdyż może się zdarzyć, że zauważone uchybienia mogą być nie karane lub decyzją Jury zastosowana zostanie inna interpretacja przepisów. Jako obserwator masz obowiązek dostarczyć wszystkie dane niezbędne do obliczenia dorobku punktowego pilota. Dla przykładu jeżeli zawodnik zrzuca zastępczy marker na cel masz obowiązek zmierzyć go tak jak gdyby to był właściwy marker. Dodatkowo należy odnotować naruszenie regulaminu pkt. 10.4 „ Zrzucanie przedmiotów”.

OBOWIĄZKI

Obserwator musi obserwować i składać raport z wszystkich zaistniałych zdarzeń. W ocenie ważności faktów pomoże obserwatorowi dogłębna znajomość regulaminu zawodów. Składanie raportu z konkurencji polega zwykle na wykonaniu dokładnych pomiarów oraz dość często poszukiwaniu markerów. Obserwator musi pomóc pilotowi i załodze w zachowaniu dobrych stosunków z właścicielami ziemi na której wylądował balon. Obserwator nie może wpływać na przebieg zdarzeń. Nie powinien występować z radą jak również nie powinien być obciążeniem dla zawodnika ze względu na cechy charakteru jak nadmierna gadatliwość, powolność czy brak kompetencji. Nie jest upoważniony do wydawania jakichkolwiek zezwoleń lub zakazów. Obserwator musi notować tylko te fakty, których był naocznym świadkiem. Zdanie zawodnika lub jego załogi nie stanowi dowodu, lecz może być wskazówką gdzie można go poszukiwać. Obserwator nie może dać się zastraszyć.

CECHY OSOBOWE

Obserwator musi być bezstronny i skrupulatny. Nie wolno mu identyfikować się z zawodnikiem i pod żadnym pozorem nie wolno mu „przymykać oka” w przypadku naruszania przepisów regulaminu. Pilot może godzić się z konsekwencjami popełnionych błędów, bez względu jak ciężkie mogą być. Obserwator nie informuje pilota o popełnianych przez niego błędach, niezależnie od swojego stosunku do niego lub jego załogi. Obserwator musi być otwarty i elastyczny. Jeżeli, na przykład, pilot stwierdzi, że obserwator myli się w odczycie mapy, musi on to rozważyć i postarać się dojść prawdy. Gdy zawodnik życzy sobie aby pomiaru dokonano pewną metodą, obserwator powinien tak uczynić. Jeśli jednak, obserwator nie zgadza się z rezultatem pomiaru tą metodą, powinien dokonać pomiaru metodą jaką sam uzna za właściwą a o całym zajściu poinformować debriefera w czasie składania raportu. Obserwator powinien być niezależny i konsekwentny. Jeżeli pilot uważa, że obserwator nie odnotował w sposób należyty wszystkich faktów, powinien on dołożyć wszelkich starań aby wszelkie wątpliwości wyjaśnić na miejscu. W wyjątkowych przypadkach, kiedy wyjaśnienie sprzeczności jest niemożliwe, obserwator musi pamiętać i przypomnieć o tym pilotowi, że w ostateczności to jego zdanie się liczy. Sprawa zostanie rozstrzygnięta przez Dyrektora Sportowego lub członka komisji sędziowskiej oddelegowanego do wyjaśnienia sporu a w ostateczności przez Jury zawodów, jeżeli pilot zdecyduje się dochodzić swoich racji jak to przewiduje regulamin. Obserwator musi uczynić wszystko aby pomóc w rozwiązaniu sporu (np. oznaczyć miejsce upadku markera farbą) i zgłosić powstanie sporu debrieferowi. Dobry obserwator jest efektywny w sposób cichy. Stara się nie skupiać na sobie uwagi, stoi z boku i pozwala pilotowi i jego załodze skoncentrować się na rozgrywanej konkurencji. Gdy napięcie opada a załoga jest zajęta pakowaniem balonu, obserwator kończy szkice i wypełnia raport obserwatora. Załoga nie powinna być zmuszona aby czekać na obserwatora, jeżeli tak się zdarzy to tylko dlatego, że musi on wykonać pewne czynności, które muszą być wykonane właśnie w tym miejscu i czasie.

NIEZBĘDNE UMIEJĘTNOŚCI

Przez cały czas rozgrywania konkurencji obserwator musi znać swoją aktualną pozycję na mapie. Nie jest to wcale trudne do osiągnięcia jeżeli większość uwagi poświęca się na odczytywanie mapy w czasie jazdy samochodem i stawia się na niej punkty gdy samochód zatrzymuje się. Gdy nadarza się sposobność warto uzgodnić swoją pozycję z innymi obserwatorami aby wykluczyć najmniejszą możliwość pomyłki. Debrieferzy lubią gdy szkice są wykonane w sposób przejrzysty i szczegółowy. Jeżeli debriefer jest zmuszony do poprawek lub musi wykonać szkic na nowo to znaczy, że obserwator wykonał swoją pracę niestarannie i powinien pamiętać o tym przed następnym składaniem raportu. Obserwator czasami pracuje w miejscu gdzie atmosfera pełna jest pełna napięcia i rozgorączkowania a czasami nerwowości lub frustracji. Można pomyśleć, że od obserwatora wymaga się szczególnych umiejętności aby przez cały czas zachował spokój i dobrze wypełniał swoje obowiązki. Wcale tak nie jest. Niezbędne są tylko dwie rzeczy. Obserwator musi znać regulamin i musi dać z siebie wszystko aby dobrze wykonać swoje zadanie. Jeżeli obserwator zna regulamin to wie co należy do jego obowiązków a co nie, wie także kiedy podjęcie decyzji należy do niego a kiedy do pilota lub szefa załogi. Gdy obserwator chce dobrze wykonać swoją pracę, to musi mu się to udać ponieważ jego obowiązki są stosunkowo łatwe. Jeżeli pilota lub członków załogi poniosą nerwy lub ulegną nadmiernej emocji, to dzieje się tak dlatego, że ich działania są na granicy ludzkiej wytrzymałości. Zadanie pilota nie jest łatwe, tak więc łatwo jest popełniać błędy i sprawić zawód. Gdyby tak nie było to wszyscy osiągaliby takie same rezultaty. Obserwator musi być po prostu najlepszy. Piloci i załogi podczas zawodów są zwykle bardzo zajęci. Zawsze jednak można znaleźć czas na nawiązanie nowych znajomości wśród osób zaangażowanych w sporcie balonowym. Ma to miejsce po zakończeniu pomiarów i w czasie jazdy do centrum zawodów. Wtedy obserwator nie musi być cichy i małomówny i czekać aż pilot czy członek załogi rozpocznie rozmowę, lecz sam powinien wykazać inicjatywę w celu nawiązania przyjacielskiej konwersacji. Obserwatorzy to jedyni ludzie w zawodach balonowych, którzy mają bezpośrednią styczność z wieloma zawodnikami i załogami, często z różnych klubów i różnych narodowości. Mają oni doskonałą okazję na stworzenie miłej atmosfery i nawiązania wielu nowych przyjaźni. Najważniejsza rzecz to zaangażowanie i wykazanie kompetencji w swojej pracy.

WYPOSAŻENIE

NIEZBĘDNE
Mapa i regulamin zawodów (dostarczone przez Szefa Obserwatorów) Taśma miernicza (zalecana długość 50 m) Siatka skalówka celuloidowa. Ręczny kompas Papier, długopisy (czarne lub niebieskie) Gumki, ołówki (zielony kolor zarezerwowany dla debrieferów, czerwony dla Dyrektora Sportowego) Linijka skalówka Kalkulator Tabliczka formatu A-4 z klipsem Puszka farby w aerozolu Kawałek kredy Latarka Torba foliowa na brudne markery Niezawodny zegarek z sekundnikiem

DOBRZE JEST MIEĆ
Ubranie i buty, które pozwolą Ci szukać markerów w miejscach trudnodostępnych, mokrych, zarośniętych, w błocie i kurzu Para mocnych rękawic Zapasowe okulary (jeżeli ich używasz) Lornetka Szkło powiększające Cyrkiel Nożyczki, klej, taśma przylepna i flamastry fluoroscencyjne do przygotowania mapy Torba do noszenia tych rzeczy Zszywacz biurowy Jedzenie, picie, papier toaletowy

REJESTRACJA, ODPRAWY REJESTRACJA
Po przybyciu na zawody obserwator powinien, w pierwszej kolejności zarejestrować się w biurze zawodów. W czasie rejestracji obserwator otrzyma rzeczy, które będą pomocne w czasie trwania zawodów. Będzie to regulamin, mapa, wszystkie niezbędne informacje na temat posiłków, zakwaterowania i inne. W czasie rejestracji obserwator powinien podać, a jeżeli nie zna, zmierzyć współczynnik kroków.

ODPRAWA OBSERWATORÓW
W następnej kolejności odbędzie się odprawa obserwatorów. Szef Obserwatorów przedstawi Kierownika Sportowego i przeprowadzi odprawę na temat obowiązków obserwatora w czasie trwania zawodów. Jeżeli masz jakieś wątpliwości lub pytania zadaj je w czasie tej odprawy.

ODPRAWA GŁÓWNA
Każdy obserwator zobowiązany jest do uczestniczenia w Odprawie Głównej, na której omawiany będzie regulamin zawodów.

ODPRAWA DO KONKURENCJI
Przed każdym lotem odbędzie się Odprawa do Konkurencji. Należy przybyć 15 minut wcześniej aby sprawdzić na tablicy nazwisko pilota, do którego Cię przydzielono. Obserwatorzy podczas odprawy zajmują miejsca obok pilotów. Na odprawie otrzymasz kartę z opisem konkurencji oraz kartę raportu obserwatora. Podany będzie czas wzorcowy. Po zakończeniu odprawy piloci zobowiązani są do zapewnienia obserwatorowi transportu do miejsca startu oraz przedstawienia szefowi załogi.

MAPY
Umiejętność czytania mapy to ważna część pracy obserwatora. Obserwator powinien bardzo dokładnie przestudiować mapę rejonu zawodów. Aby zabezpieczyć mapę przed zniszczeniem warto pokryć ją folią. W zawodach balonowych zazwyczaj używa się map w skali 1:50 000, to znaczy, że 1 cm na mapie odpowiada 500 m w terenie. Różnice rezultatów pomiędzy zawodnikami mogą być bardzo małe i dlatego współrzędne z mapy muszą być bardzo dokładnie ustalone. Wymagane jest podanie współrzędnych w formie ośmiocyfrowej.

WYZNACZANIE WSPÓŁRZĘDNYCH
Współrzędne podawane są w dwóch grupach po cztery cyfry 1. Wschodnie : z Zachodu na Wschód 2. Północne : z Południa na Północ (rysunek) Obserwator nie może wyznaczać współrzędnych na mapie dla pilota. Byłoby to udzielanie pomocy w zawodach co jest niezgodne z regulaminem. Jeżeli obserwator stwierdzi, że w odczycie mapy jest lepszy niż pilot, nie może mu pomagać lub krytykować go. Odczytywanie mapy jest częścią umiejętności zawodniczych pilota.

PZ - ty lub STREFY ZAKAZANE
PZ jest strefą przestrzeni powietrznej lub miejscem lądowania określoną jako zakazana.

7.3 STREFY ZAKAZANE (PZ)
Dyrektor Sportowy może określić przestrzeń powietrzną lub strefy zakazane dla działalności zawodniczej. Ich granice na ziemi lub/i górne granice w przestrzeni powietrznej dla każdej strefy będą podane na piśmie. Strefy zakazane w formie koła będą określone poprzez podanie współrzędnych środka koła i jego promienia w metrach, strefy zakazane określone naturalnymi granicami granicami będą określone na kopiach map zawodniczych dostarczonych każdemu zawodnikowi lub określone na mapie wzorcowej dostępnej dla każdego zawodnika. Rozróżnia się dwa rodzaje stref zakazanych: Strefy CZERWONE są obszarami przestrzeni powietrznej i posiadają ograniczenie wysokości. Strefy ŻÓŁTE są obszarami, w których zabroniony jest start i lądowanie.

7.4 AKTYWNOŚĆ STREF ZAKAZANYCH
Na każdej odprawie poprzedzającej konkurencję podawana będzie informacja, które strefy zakazane należy uwzględnić podczas rozgrywania tej konkurencji. Nie jest konieczne omawianie rodzaju aktywności lotniczej w tych strefach lub dostępności dla innych operacji lotniczych.

7.5 NARUSZENIE STREF ZAKAZANYCH
niego upoważniona przydzieli dodatkowy czas na poszukiwanie markera. Może on przydzielić dodatkowy limit czasu jeżeli istnieje pewność, że marker(y) zostanie odnaleziony. Decyzje, gdzie i kiedy prowadzić poszukiwanie leżą całkowicie w gestii pilota i jego załogi. Ważne jest aby obserwator został odwieziony do Biura Zawodów natychmiast po zakończeniu pomiarów i wypełnieniu karty raportu obserwatora. Obserwator ma obowiązek dostarczyć markery swojego zawodnika, chyba że ma potwierdzenie, że markery zostały zmierzone przez zespół pomiarowy i zespół ten dostarczy je do biura zawodów.

MIERZENIE MARKERÓW
Najważniejszym zadaniem obserwatora jest zmierzenie odległości markerów (czasem jest to pozycja kosza balonu po lądowaniu).
a/ Jeżeli obserwator znajduje się w koszu , kontroluje trasę lotu zaznaczając na mapie punkty co do których jest pewien, że balon był nad nimi w czasie lotu. Po rzucie markera obserwuje jego upadek na ziemię i zaznacza jego pozycję względem charakterystycznych obiektów jak zabudowania, żywopłoty, drogi, rowy itp. W miarę możliwości powinien wykonać szkic, który będzie pomocny w odnalezieniu markera na ziemi. Pilot powinien otrzymać wstępną informację o swoim rezultacie.
b/ Jeżeli obserwacja odbywa się z samochodu, obowiązkiem załogi jest utrzymanie kontaktu wzrokowego z balonem dopóki nie zostanie rzucony marker. Należy dokładnie obserwować i zanotować czas rzutu markera. Po przybyciu na miejsce upadku markera należy sprawdzić jego numer, zaznaczyć kredą lub farbą jego pozycję. Jeżeli jest to lot wielozadaniowy należy zapisać kolor markera a w przypadku gdy jest to marker poprzedzający konkurencję Fly-on należy zanotować współrzędne zadeklarowanego celu. Decyzję czy obserwator ma przystąpić do pomiaru markera czy podążać za balonem podejmuje szef załogi. Na ogół marker powinien pozostać na miejscu upadku do momentu zakończenia pomiarów, jednakże czasem mógłby on stanowić niebezpieczeństwo dla bydła, należy go zatem podnieść z pastwiska, na którym znajdują się zwierzęta zaraz po zaznaczeniu miejsca upadku farbą. Markery mogą również wyglądać jak prezenty dla widzów, powinny być zabrane jeżeli zachodzi obawa, że mogą być zabrane przez osoby nieuprawnione. Pamiętaj, że „Nikt poza personelem zawodów lub wyznaczonym obserwatorem nie może dotykać lub podnosić markera z ziemi”
(Pkt. 12.13) ZESPÓŁ POMIAROWY
Jeżeli na celu jest zespół pomiarowy: a/ upewnij się, że marker Twojego pilota jest na liście mierzonych, b/ zapytaj, czy możesz zabrać marker, pozostawić go na miejscu, c/ wykonaj pomiar osobiście jeżeli nie zakłuci to pracy zespołu pomiarowego, d/ dodatkowe instrukcje mogą być wydane na odprawie głównej lub do konkurencji,

POMIAR BEZPOŚREDNI DO CELU LUB KRZYŻA.
Jest najlepszy sposób pomiaru rezultatów. Należy zmierzyć bezpośrednio, w linii prostej, używając taśmy mierniczej, odległość woreczka markera od krzyża lub celu. W przypadku niemożności użycia taśmy, rezultat należy zmierzyć krokami. Pomiar krokami nie powinien być wykonywany poniżej 100 m. Mierzyć należy odległość pomiędzy krawędzią woreczka najbliższą celu a środkiem celu. Oznaczyć farbą miejsce upadku markera wraz z jego numerem.

POMIAR POŚREDNI
Kiedy marker znajduje się daleko od celu i nie ma możliwości dokonania bezpośredniego pomiaru rezultat będzie obliczony z pozycji wyznaczonej na mapie. Oznacza to, że obserwator musi ustalić dokładną lokalizację markera aby dokładnie wyznaczyć współrzędne. W każdej sytuacji kiedy identyfikacja celu może być kwestionowana (np. kiedy pilot deklaruje cel), procedura ta powinna zostać zastosowana dodatkowo oprócz pomiaru bezpośredniego.
a/ Narysuj szkic najbliższych obiektów, które znajdują się na mapie.
b/ Wykonaj odpowiednie pomiary i zaznacz je na szkicu. Wykonaj co najmniej dwa pomiary pod kątem prostym jeden do drugiego. Istotne będą namiary z kompasu.
c/ Zaznacz jednostki miary przy wszystkich poZawodnik, który leci, startuje, ląduje w granicach strefy zakazanej, będzie ukarany od 500 do 1000 pkt. karnymi w zawodach, proporcjonalnie do skali przekroczenia. Przed rozpoczęciem zawodów obserwator powinien zaznaczyć na swojej mapie wszystkie strefy zakazane (PZ-ty). Jeżeli w czasie trwania zawodów zostały wprowadzone dodatkowe PZ-ty należy je również nanieść na mapę. W przypadku gdy obserwator bierze udział w locie a lot przebiega blisko lub ponad strefą PZ, musi dokładnie sprawdzić i zanotować odczyt wysokościomierza oraz nastawienie ciśnienia. Kiedy obserwator znajduje się w pojeździe poszukiwawczym, aby z całą pewnością stwierdzić naruszenie PZ, musi on znajdować się wewnątrz lub bezpośrednim sąsiedztwie PZ. Niemożliwe jest stwierdzenie, że pilot naruszył PZ jeżeli miejsce obserwacji oddalone jest o około 0,5 km od granic tej strefy. Należy pamiętać, że kara za za przekroczenie PZ jest proporcjonalna do wykroczenia i rzetelny raport w tej kwestji jest bardzo istotny. Jeśli obserwowany balon, “Twój” lub jakiś inny, zbliża się na małej wysokości do strefy PZ najlepszą metodą oszacowania wysokości lotu jest określenie liczby balonów jaka zmieściłaby się pomiędzy koszem balonu a ziemią. Tak oszacowaną wysokość lotu obserwator zgłasza jako “wielokrotność wysokości balonu”.

WYSOKOŚCIOMIERZ
Pkt. 3.7 WYSOKOŚCIOMIERZ
Każdy balon musi być wyposażony w sprawny, cyfrowy lub analogowy wysokościomierz z regulacją ciśnienia odniesienia. W wysokościomierzu analogowym pełnemu obrotowi wskazówki na skali powinna odpowiadać zmiana wysokości lotu balonu o 1000 metrów (lub 1000 stóp). Każdy inny wysokościomierz musi działać na podobnej zasadzie a jego użycie musi być zaakceptowane przez Dyrektora Sportowego. Wysokościomierz powinien być umieszczony w koszu tak, by jego wskazania mogły być łatwo odczytywane przez obserwatora znajdującego się w koszu. Pomiar wysokości polega na jednoczesnym odczycie wskazań wysokościomierza oraz na odczycie ustawionego ciśnienia barometrycznego. Obserwator musi zanotować obie wartości za każdym razem gdy odczytuje wysokość, tak przed startem jak i podczas lotu. Jeżeli obserwator leci w koszu, powinien zanotować wysokość lotu, za każdym razem, gdy balon znajduje się blisko strefy zakazanej PZ.

PRAWO LOTNICZE 10.14
Przekroczenie przepisów lotniczych nie dotyczących regulaminu zawodów lub nie przynoszących korzyści zawodnikowi nie będą karane przez Dyrektora Sportowego, z wyjątkiem przypadków zniszczenia mienia lub powodów do roszczeń osób nie związanych z zawodami. Lot po limicie czasu wyznaczonym na karcie konkurencji będzie karany 100 pkt. za każdą minutę lub część minuty spóźnienia. Obserwatorzy są zasadniczymi świadkami wszelkich naruszeń przepisów i muszą być zaznajomieni z podstawowymi przepisami prawa lotniczego. Należy pamiętać, że istnieją dwa rodzaje przepisów prawa lotniczego. Są to przepisy regulaminu dotyczące rozgrywanych zawodów oraz przepisy lub ich modyfikacje ogólnego prawa lotniczego, które mogą być wprowadzone w czasie odprawy do konkurencji. Na ogół, zawody balonowe rozgrywane są w warunkach lotów wg VFR - dzień. Warunki VFR zdefiniowane są przez określenie minimalnej widzialności poziomej i podstawy chmur. Loty dzienne ograniczone są w czasie od wschodu do zachodu słońca. Czas ten będzie podawany na kartach każdej konkurencji. Należy pamiętać aby w lotach wieczornych zanotować dokładny czas lądowania, ponieważ pilot może zostać ukarany za lądowanie po zachodzie słońca. Bardzo ważne jest aby obserwator, na odprawie przed konkurencją, sprawdził i ustawił czas wg wskazań zegara oficjalnego.

OBSZARY STARTU 9.1 – 9.9
Karta raportu obserwatora zawiera pewną ilość rubryk, w których należy odnotować czasy zaobserwowanych wydarzeń. Pilot i jego załoga mogą być bardzo zajęci swoimi czynnościami. Obserwator powinien znajdować się blisko kosza, zachować czujność i być gotowym do działania. Jeżeli masz ze sobą aparat i zamierzasz robić zdjęcia, upewnij się, że w żaden sposób nie zakłóci to Twoich czynności, a w szczególności nie może przeszkadzać pilotowi. Zapisuj szczegóły zdarzeń co do których masz wątpliwości, pamiętaj o zaznaczeniu pozycji na mapie i zgłoś po powrocie debrieferowi. Pkt.2.2.2 Prawo reprezentowania ogranicza status pasażerów w lotach zawodniczych. Obserwator może zostać poproszony o zapisanie nazwisk wszystkich osób lecących z wyznaczonym mu pilotem. Jeśli zaistnieje taka konieczność zostanie to podane na odprawie głównej. Pkt. 12.7 Marker w koszu mówi, że markery muszą być widoczne w koszu przed startem. Jeśli nie są widoczne, obserwator może żądać pokazania markerów.

9.17 ZEZWOLENIE NA START
Startowy daje każdemu zawodnikowi zezwolenie na start komunikując: „Numer....., zezwalam na start”. Zawodnik może wówczas wystartować w dowolnym momencie, stosując się przez cały czas do instrukcji startowego. Zezwolenie udzielone przez startowego nie zwalnia zawodnika od całkowitej odpowiedzialności za sposób wykonania startu, w tym wybranie odpowiedniego momentu rozpoczęcia wznoszenia, aby uniknąć wszelkich przeszkód i nie przeszkadzać innym zawodnikom oraz bezpiecznie kontynuować lot. Pilot, który wystartował bez zezwolenia, nawet jeżeli zostało to spowodowane utratą kontroli nad balonem lub z innego powodu może zostać ukarany do 500 pkt. w klasyfikacji generalnej. Jeżeli w ciągu 30 sekund od otrzymania zezwolenia na start balon nie wystartuje, to zezwolenie może zostać anulowane przez startowego. Obserwator powinien upewnić się czy startowy umieścił na karcie obserwatora naklejkę (co oznacza, że start odbył się prawidłowo). Użycie tej procedury zostanie omówione podczas Odprawy Obserwatorów.

DEFINICJA CELÓW (12.1 – 12.2)
DROGI
Pomiary w zawodach będą wykonywane zawsze od środka drogi, nigdy od krawężnika czy płotu.
CELE NA SKRZYŻOWANIACH
Celem na skrzyżowaniu jest zawsze punkt przecięcia centralnych linii tych dwóch dróg. Zaleca się aby wyznaczyć i oznaczyć środek skrzyżowania przed rozpoczęciem jakichkolwiek pomiarów, najlepiej zanim balon osiągnie ten cel. Obserwatorzy oczekujący na swoje balony, wcześniej niż balony osiągną swój cel, powinni wspólnie określić środek skrzyżowania i oznaczyć go farbą aby pomiary odnosiły się do jednego punktu. Nie zawsze linie namalowane na drodze będą rzeczywistym środkiem skrzyżowania.
WAŻNE CELE
Kierownictwo sportowe zawodów opublikuje definicję ważnych celi na odprawie głównej jak również informacje dotyczące pomiarów (dla ekip pomiarowych i obserwatorów). 1. Celem jest skrzyżowanie centralnych linii dróg. Na mapie CEL W terenie Na mapie CEL W terenie 2. Jeżeli cel nie jest jednoznaczny (to znaczy w terenie nie wygląda tak jak odwzorowano to na mapie) to celem jest punkt przecięcia centralnych linii dróg, które odwzorowano na mapie. Na mapie W terenie CEL 3. W przypadku gdy skrzyżowanie odzwierciedlone na mapie jako przecięcie dwóch dróg w rzeczywistości jest przesunięte w podobieństwie do litery „T” to celem będzie połowa odcinka łączącego punkty przecięcia centralnych linii dróg.

Na mapie
W terenie

CEL ZNAK, MARKER i OKRES POSZUKIWAŃ

12.12 POTWIERDZENIE ZNAKU
Położenie znaku pozostawionego przez zrzucony z balonu marker jest mierzone przez personel zawodów lub przez obserwatora. Obowiązkiem załogi naziemnej jest asystować obserwatorowi podczas lokalizacji markera i mierzeniu jego położenia. Obserwator nie ma prawa udać się na poszukiwanie markera samemu.
12.13 OBCHODZENIE SIĘ Z MARKEREM
Nikt poza personelem zawodów lub wyznaczonym obserwatorem nie może dotykać lub podnosić markera z ziemi.
12.14 OKRES POSZUKIWAŃ
Pilot ma określony czas na znalezienie markera, liczony od momentu rozpoczęcia okresu startowego. Marker jest uważany za zgubiony, jeżeli nie został odnaleziony w limicie czasu. Wyjątek stanowi sytuacja gdy Dyrektor Sportowy lub osoba przezmiarach (metry, kroki itd.) d/ Zanotuj pozycje swojego markera względem innych markerów leżących w sąsiedztwie i w miarę możliwości podaj odległość do nich. e/ Zaznacz kierunek do celu i północy.
POMIAR ODLEGŁOŚCI TAŚMĄ
W celu szybkiego wykonania pomiaru tą metodą potrzebna będzie pomoc członka załogi. Najczęściej popełniane błędy pomiarów tą metodą to: a/ Nieprawidłowy odczyt podziałki na taśmie, w szczególności gdy taśma posiada dwie podziałki – metryczną i calową. b/ Pomylenie ilości odłożonych miar, przy pomiarach odległości wielokrotnie dłuższych niż długość taśmy. Aby uniknąć tego błędu najlepiej potwierdzić swoje obliczenia z asystującym członkiem załogi. W przypadku rozbieżności rezultatów pomiar należy powtórzyć. c/ Koniec taśmy na którym jest 0 powinien być trzymany przez członka załogi, Ty odczytuj rezultat na jej drugim końcu.
POMIAR ODLEGŁOŚCI KROKAMI
Jest to szybka metoda pomiaru lecz obarczona większym błędem niż pomiar taśmą. Niektóre zalecenia pozwolą zmniejszyć ten problem. a/ Każdy obserwator przed rozpoczęciem zawodów powinien zmierzyć współczynnik kroków. Pomiar należy przeprowadzić w rytmie normalnego marszu. b/ nie pozwól iść innej osobie obok Ciebie, to może mieć wpływ na wynik. c/ Zmierz odległość w obu kierunkach i zanotuj oba wyniki. d/ Poproś członka załogi aby liczył kroki z pewnej odległości. e/ Na szkic wyniki nanoś w oryginalnych jednostkach miary (kroki), przeliczenia na metry dokona debriefer.
KARTA RAPORTU OBSERWATORA
Po każdym locie obserwator zobowiązany jest do złożenia wypełnionej karty raportu obserwatora. Poszczególne części raportu przeznaczone są do zanotowania różnych szczegółów dotyczących lotu. Będą to rezultaty pomiarów zrzuconych markerów, informacje na temat naruszenia regulaminu, miejsca startu i lądowania. Jeżeli masz kłopot ze zrozumieniem i udzieleniem odpowiedzi na zawarte w formularzu pytania, postaraj się wyobrazić sobie jakiego rodzaju przekroczeń regulaminu one dotyczą.
INFORMACJE WSTĘPNE
a/ Nazwisko pilota/numer – znajdziesz na liście startowej i liście przydziału obserwatorów. b/ Numer konkurencji - może być od 1 do 5 konkurencji w locie. Konkurencje są numerowane w kolejności od rozpoczęcia zawodów. Numer konkurencji znajdziesz na karcie konkurencji. c/ Rejestracja balonu – znajdź na powłoce balonu jego znak rejestracyjny i zanotuj co zobaczyłeś. d/ AM/PM i Leciał/Jechał – zaznacz kółkiem właściwą pozycję.

INFORMACJE STARTOWE (Pkt. 9.1 – 9.22)
a/ Właściciel Publiczny/Otrzymana zgoda właściciela – za każdym razem gdy pilot planuje start lub wjazd celem spakowania balonu na teren prywatny, powinien zwrócić się do właściciela z prośbą o zezwolenie na wjazd. Czasem nie jest łatwo stwierdzić czy teren jest własnością publiczną czy prywatną. Przyjmuje się, że teren ogrodzony, ziemia uprawna lub używana w jakichkolwiek celach rolniczych, włącznie z pastwiskami, jest własnością prywatną. Przypadki budzące wątpliwość, jak boiska, parki itp. będą omawiane w czasie Odprawy Głównej. Zezwolenie na wjazd na teren prywatny aby wystartować lub spakować balon po lądowaniu musi być uzyskane przez pilota lub jego załogę w obecności obserwatora. Procedury w przypadku kiedy wielu pilotów stara się o zezwolenie od tego samego właściciela mogą być różne. Każdy pilot stara się o zezwolenie indywidualnie lub jeden otrzymuje zgodę dla pozostałych zawodników. Będzie to również omówione na Odprawie Głównej. Jako obserwator powinieneś współpracować z załogą w celu otrzymania zezwolenia i rejestruj wydarzenia zgodnie z ich przebiegiem. Po uzyskaniu zezwolenia zapisz nazwisko, adres i telefon właściciela lub dzierżawcy na karcie raportu w rubryce START/LĄDOWANIE.
b/ Zezwolenie na start – odnosi się tylko do zezwolenia wydawanego przez startowego w czasie startu ze wspólnego miejsca.
c/ Procedura startu – zgodnie z pkt. 9.17.1 regulaminu. d/ Czas startu – musi być odnotowany zarówno w przypadku startu ze wspólnego pola jak i z miejsc wybieranych indywidualnie. Dokładny czas startu (łącznie z podaniem sekund) jest szczególnie istotny w konkurencjach „czasowych” (np. minimalny dystans) lub gdy notowany czas startu jest bliski początku lub końca okresu startowego.

INFORMACJE O LOCIE ( Pkt.10.1 – 10.8) Jeżeli zauważysz naruszenie regulaminy przez „Twojego” lub innego zawodnika, masz obowiązek zanotować to w odpowiedniej rubryce i podać szczegółową informację odnośnie zaistniałego faktu w rubryce Spostrzeżenia obserwatora. Opis zaobserwowanego przekroczenia musi być szczególnie staranny, powinien zawierać informacje pozwalające zidentyfikować pilota lub balon, czas zdarzenia, współrzędne miejsca zdarzenia i miejsca obserwacji a przede wszystkim dokładny opis zajścia. Jeżeli zgłaszane informacje dotyczą pilota, do którego nie zostałeś przydzielony, opisz to zdarzenie na osobnym arkuszu „Raportu Uzupełniającego”.

INFORMACJE O MARKERACH (Pkt.12.1 – 12.13)
a/ Współrzędne celu – w zależności od konkurencji mogą być określone przez Dyrektora Sportowego lub pilota. W konkurencji „Fly on” pilot morze zadeklarować cel wstępny jako zabezpieczenie na wypadek utraty markera z poprzedniej konkurencji. Taką deklarację celu pilot musi osobiście złożyć na karcie raportu w rubryce Wstępna deklaracja celu i opatrzyć ją podpisem. Obserwatorowi nie wolno wpisać współrzędnych celu zamiast pilota nawet jeżeli pokazuje on ten cel na mapie. Ustna deklaracja celu jest również nieważna.
b/ Współrzędne rzutu – powinny określać współrzędne miejsca gdzie marker został odnaleziony. Współrzędne te można określić wyznaczając współrzędne punktu odniesienia, do którego wykonywałeś pomiar a następnie w oparciu o wykonane pomiary dokonać kalkulacji współrzędnych miejsca rzutu .
c/ Czy widziałeś lądowanie markera/Czy marker był przesunięty – aby odpowiedzieć na to pytanie najlepiej jeżeli widzisz jak marker spada na ziemię. Gdy widzisz jak pilot wyrzuca marker ale z powodu przeszkód terenowych nie widzisz jego upadku jednakże znajdujesz go dokładnie tam gdzie się spodziewasz, wtedy na drugie pytanie możesz odpowiedzieć „NIE”. W innym przypadku wpisz nie widziałem i zgłoś debrieferowi szczegóły rzutu. Jest to szczególnie ważne przy konkurencji Minimalny Dystans, kiedy obserwator nie leci w koszu.

WYRZUCANIE MARKERÓW (Pkt. 12.8) Marker może być wyrzucony ręką w dowolny sposób, chyba że w konkurencji wymagany jest rzut grawitacyjny.

RZUT GRAWITACYJNY (Pkt. 12.9) Marker musi być kompletnie rozwinięty w momencie wypuszczenia go z ręki pilota. Wstęga może spoczywać w ręku osoby wypuszczającej marker. Tylko siła ciążenia ziemskiego może być wykorzystana do zrzutu. Żadne ruchu poziome markera względem kosza nie są dozwolone. Osoba wypuszczająca marker musi stać na podłodze kosza balonu. Przekroczenie tego przepisu karane jest powiększeniem odległości o 50 m. w najmniej korzystnym dla zawodnika kierunku. RZUT (markera) Pkt.12.10 Marker musi być przed wyrzuceniem całkowicie rozwinięty. Wstęga markera może spoczywać w ręku osoby rzucającej marker. Do wyrzucania markera nie wolno używać żadnych mechanizmów. Osoba rzucająca marker musi stać na podłodze kosza balonu. Przekroczenie tego przepisu będzie karane dodaniem 50 m. w najmniej korzystnym kierunku. Jeżeli nie widziałeś markera spadającego na ziemię, należy pamiętać, że zastosowanie znajdzie przepis 12.14 Okres poszukiwań. Rzeczywisty czas odnalezienia markera musi być zapisany w rubryce Czas znalezienia markera. d/ Jeżeli marker był mierzony przez zespół pomiarowy w miejscu szkicu wpisz „ZMIERZONY”.
e/ Czas rzutu markera – wypełnij tylko jeżeli widziałeś rzut. Jest to bardzo istotne w konkurencjach gdzie liczy się czas np. Minimalny Dystans lub gdy Kierownik Sportowy określił Okres Pomiarowy.
f/ Szkic miejsca rzutu. Zwróć uwagę, że w miejscu przeznaczonym na szkic oznaczono kierunek północny. Zorientuj swój szkic według tej strzałki. Szkic musi jasny i czytelny. Powinien odzwierciedlać cechy mapy miejsca gdzie wykonano pomiary, odległość i kierunek, rodzaj jednostek pomiarowych (kroki, metry itp.). Przy użyciu kompasu, podaj kierunek od północy magnetycznej oraz czy pomiar jest od czy do markera.

INFORMACJE O LĄDOWANIU (Pkt. 11.1 – 11.5)
a/ Współrzędne – pamiętaj aby wyznaczyć współrzędne miejsca lądowania. Może to być bardzo istotne gdy miejsce lądowania zastępuje rzut markera. Staje się tak gdy pilot wykona Lądowanie punktowane lub w przypadku gdy marker został zabrany przez osoby postronne zanim wykonano pomiary.
b/ Rodzaj lądowania – zaznacz czy lądowanie miało charakter punktowany czy nie punktowany. Wpisz dane właściciela terenu a w przypadku gdy wyrządzono jakieś szkody opisz z podaniem szczegółów.
INFORMACJE KOŃCOWE
a/ Podpis pilota – po wypełnieniu raportu przez obserwatora pilot ma obowiązek zapoznać się z jego treścią a następnie podpisać go. Podpis pilota stanowi dowód, że zapoznał się z raportem ale nie oznacza, że całkowicie zgadza się z jego treścią. Jeżeli pilot ma życzenie zweryfikowania danych, obserwator musi współdziałać z nim w tym kierunku. Jeżeli pilot chce dodać komentarze na arkuszu, musi potwierdzić je podpisem. Nie wolno pozwolić aby pilot dokonywał zmian w raporcie wypełnionym przez obserwatora. W przypadku gdy pilot kwestionuje wyniki Twojej pracy, nie należy wdawać się w dyskusję lecz poprosić go aby uczestniczył w odprawie po konkurencji. Pilot będzie miał możliwość wyjaśnienia wątpliwości z komisją sędziowską.
b/ Przybycie do biura zawodów – zanotuj czas przybycia do biura zawodów z raportem podpisanym przez pilota.
c/ Podpis obserwatora – nie zapomnij podpisać raportu.
d/ Nazwisko i podpis Debriefera – wypełni debriefer na zakończenie odprawy.

LISTA KONTROLNA CZYNNOŚCI OBSERWATORA

1. PO PRZYBYCIU I REJESTRACJI Przygotować mapę zawodów. Zaznaczyć Obszar Rozgrywania Konkurencji. Zaznaczyć Obszar Poza Granicami Pomiarów. Zaznaczyć czerwonym i żółtym kolorem strefy zakazane (PZ). Zaznaczyć inne strefy limitowane. Poszukać gdzie znajduje się Oficjalna Tablica Ogłoszeń. Zapoznać się z lokalizacją ważnych miejsc (sala odpraw, posiłki itp.). Sprawdzić swój współczynnik kroków. Sprawdzić czas i miejsce odprawy dla obserwatorów i Odprawy Głównej.
2. PRZED ODPRAWĄ Sprawdzić czas odprawy obserwatorów przed konkurencją. Przybyć na odprawę na czas. Sprawdzić czy masz całe niezbędne wyposażenie. Sprawdzić numer startowy pilota przydzielonego Tobie. 3. W CZASIE ODPRAWY Odszukać swoje miejsce. Odebrać arkusze raportu i konkurencji. Uaktualnić swoją mapę. Przeczytać przepisy dla danej konkurencji. Sprawdzić swój zegarek. Upewnić jaka jest dozwolona metoda rzucania markerem. Zanotować czas dozwolony na poszukiwania.
4. PO ODPRAWIE Podążać z pilotem na miejsce startu.
5. NA MIEJSCU STARTU Upewnij się, że uzyskano zgodę właściciela terenu, zapisz jego nazwisko i adres. Zanotować ustawienie ciśnienia barometrycznego. Upewnić się, że pilot zgadza się z wyznaczonym przez Ciebie miejscem na mapie. Sprawdzić czy markery są w koszu balonu. Notować czasy na karcie raportu obserwatora.
6. W SAMOCHODZIE Nigdy nie kierować pojazdem. Zajmować miejsce przy oknie. Ograniczyć rozmowy do minimum. Znać swoją aktualną pozycję na mapie. Obserwować zrzuty markerów, naruszenia PZ-tów i limitów wysokości, dotknięcia ziemi koszem. Zanotować szczegóły zrzutu markerów.
7. W KOSZU BALONU Ograniczyć rozmowy do minimum. Zaznaczać pozycje na mapie, ale nie prowadzić nawigacji za pilota. Obserwować PZ-ty, limity wysokości, dotknięcia ziemi koszem itp. Dokładnie zaznaczyć na swojej mapie zrzuty markerów, dotknięcia ziemi, naruszenia PZ i limitów wysokości oraz zanotować czas. Przygotować papier do szybkiego wykonania szkicu. Wskazywać linie wysokiego napięcia oraz inne balony w powietrzu.
8. POMIAR ZNAKU Pierwszy obserwator zaznacza cel na skrzyżowaniu. Sprawdzić numer, kolor markera i zapisać czas odnalezienia. Zaznaczyć farbą miejsce i namalować numer startowy na ziemi. Zdecydować czy wyznaczasz współrzędne, czy wykonujesz pomiar do celu. Jeżeli na celu jest zespół pomiarowy sprawdzić czy marker został zmierzony. Schować markery do swojej torby.
9. KIEDY ROBIĆ SZKICE MAPY Jeżeli współrzędne startu, lądowania lub znaku są potrzebne do obliczenia rezultatu. Jeżeli miejsce startu lub lądowania narusza strefy lub przepisy zawodów.
10. JAK ROBIĆ SZKIC Wyznaczyć charakterystyczny punkt w terenie odzwierciedlony również na mapie. Zaznaczyć odległości i jednostki miary. Wszystkie pomiary na szkicu wykonać pod kątem prostym. Wyznaczyć kierunek północny i kierunek do celu. Zaznaczyć współrzędne startu i lądowania. Opisać wszystko (droga, marker, cel lądowanie itp.). Zaznaczyć kąt albo namiar jeżeli jest to potrzebne. Zaznaczyć pobliskie markery lub balony znajdujące się na ziemi.
11. PRZED ODPRAWĄ PO LOCIE Wypełnić swój raport zakończyć szkice. Poprosić pilota o sprawdzenie współrzędnych i po przeczytaniu raportu złożenie podpisu.
12. NA ODPRAWIE Upewnić się, że debriefer odbierający raport nie popełnia błędów. Składać raport tylko z faktów zaobserwowanych osobiście. Wyjaśnić wszystkie wątpliwości przed opuszczeniem odprawy.
13. KARDYNALNE BŁĘDY Niedokładna znajomość regulaminu. Dyskusja nad regulaminem z pilotem lub członkami załogi. Utrata orientacji na mapie. Prowadzenie rozmów w nieodpowiednim czasie. Odgrywanie roli członka załogi. Wtrącanie się do decyzji, które należą do zawodnika. Brak obrony swoich racji. Doprowadzenie do sytuacji gdy Dyrektor Sportowy jest zmuszony wykonywać pracę za obserwatora.

OBOWIĄZKI OBSERWATORA – PODSUMOWANIE
OBOWIĄZKIEM OBSERWATORA JEST:
1. Dokładnie znać i rozumieć przepisy regulaminu.
2. Uczestniczyć w Odprawie Głównej przed zawodami.
3. Uczestniczyć w odprawie obserwatorów przed konkurencją.
4. Uczestniczyć w odprawach przed konkurencją.
5. Przestudiować kartę konkurencji.
6. Być obecnym przy starcie aby notować szczegóły zdarzeń.
7. Lecieć w koszu lub podążać w pojeździe poszukiwawczym zgodnie z decyzją pilota (nigdy nie prowadź pojazdu)
8. Zmierzyć i oznaczyć pozycję markera.
9. Notować wszystkie przekroczenia w czasie lotu i ewentualne przekroczenia balonów znajdujących się w sąsiedztwie.
10. Pomagać pilotowi i załodze w utrzymaniu dobrych stosunków z właścicielami ziemi i publicznością.
11. Po locie zgłosić się jak najszybciej do biura zawodów z wypełnionym raportem.
12. Zwinąć markery.
13. Przybyć na odprawę.

Wygenerowano w sekund: 0.00

8,784,726 Unikalnych wizyt

Wykorzystanie tekstów możliwe, pod warunkiem dokładnego podania źródła
Wykorzystanie plików graficznych - możliwe wyłącznie za zgodą redakcji serwisu
www.balonowyklub.pl